Dewan dê corî ra yew mêrdim beno. Namê jê (yey, ci) Mehme ’Elî yo. Hal wext û debar a Mehme ´Elî rinda. Mîyanê dew di yew dosta Mehme ’Elî esta. Namê ja ’Eyşa qîta. Mehme’Elî ray rayan taldan di dosta xwi veyneno. Kêfê xwi ja dir keno. Nabên ra epey wext vîreno (ravêreno), semedo ki Mehme ’Elî guneyanê xwi ’efo biko, şono hec (Meke-Medîne). Mehme ´Elî beno hecî. Hecî  Mehme ’Elî hec ra tepa yeno keye. Nabên ra zaf wext vîreno, xirabey û nefistenikey rana (hewna, fina) dekuwena zerda hecî Mehme ´Elî. Ca bi hecî Mehme ’Elî nêkuweno. ’Erd hecî Mehme ´Elî nêhemilneno. Welhasil hecî Mehme ´Elî rana dekuweno rayîdê nanheramê ser. Hecî Mehme ’Elî hezê verî taldan di ray rayan dosta xwi veyneno. Hecî Mehme ’Elî naşti - daşti fikirîyeno, vano ez senî hawa bika, wa dewijî mi ra şik (şuphe) nêgîyê. Epey fikirîyayîş ra pey, hecî Mehme ’Elî xwi rê yew rayîd veyneno. Hecî Mehme ´Elî rojêk veynda dosta xwi dano. Dosta xwi ra vano naşt-daşti cenîyanê cîranan ra vaji hecî Mehme ’Elî hec ra hamo, nêt kerdo, ki her rojanê ênan, nimajê ênî ra pey mîyanê kêdê xwi di cizbe dano.

Dosta hecî Mehme ’Elî yew bi didi nêkena hama lez û bez naşt-daşt cenîyanê cîranan hayîgdar kena. Cijbe girotişî sero cenîyanê cîranandir qalî kena. Dosta hecî Mehme ´Elî cenîyan ê cîranan qane (ikna) kena. Rojê cizbî cenî danê têdima şonê kêdê hecî Mehme ’Elî.

Hecî Mehme ’Elî verê ki dest bi cizbe biko, cenîyan ra vano:

• Cizbe kewtiş di şima gerê çew çimanê xwi nêakê (nêakerê). Ki şima ra kam cenî çimanê xwi ako, çimê a cenî benê kor!

   

  Yew, di hewtey cizbe girotiş eno hawa dom keno. Çiqas ki cenî şonê kêdê hecî Mehme ’Elî, ki cizbe bigîyê, hecî Mehme ’Elî verê ki dest bi cizbe biko, hezê hertimî rana cenîyan hişyar keno vano:

• Kam cenî ya ki çimanê xwi ako , çimê ja benê kor.

  Mîyanê enê cenîyan ra yewê (yewi), vatişê hecî Mehme ’Elî ra dekuwena şik. Cenî ya ki dekewta şik, xwi bi xwi vana, xule miheqeq eno vatişê hecî Mehme ’Elî di yew fitneyey esta. Hecî Mehme ´Elî bîleheq ra nêvano çimanê xwi padênê, çimanê xwi meakênê, ki şima çimanê xwi akê, çimê şima benê kor? Ez go çimê xwi yê çepî aka, korbi zî hama wa qe kor bo. Çimê mi yo raşt maneno, besê mi keno.

   

  Hecî Mehme ´Elî mîyanê odî di senî ki dest bi cizbe keno, cenî yê ki mîyanê odî dê heme çimanê xwi hezê verî padanê û dest bide kenê vanê:

• Hey Alla hey, şêrîn o Alla hey, dayîm o Alla hey, hey Alla hey...

   

  Cenêka ki kewtbî şik, aw nabên di hêdîka çimê xwi yo çep akena. Cenêk, ki çi veyno (bivîno). Ki hecî Mehme ’Elî ’Eyşa qîti kaşkerda xwi ver û vilêneno.

  Cenêk ca di rana çimê xwi padana û dest bide kena, bi yew vengê do berz û zelal vana:

• Hey Alla hey, şêrîn o Alla hey, dayîm o Alla hey, hecî Mehmet ’Elî kerdo heze ley, visto ’Eyşa qîti pey.

   

  Cenî yê bînî yê ki cizbe gêrotênê, heme têrey da vanê:

• Qirba... qirba... lila ena çi beytêda weşa.

    

LILA ÇIRI NÊKENA

Aşman ra serê aşma gulan o. Citêran dest bi citi kerdo, hêgayanê beyaran kirabe kenê. Yew dew a vakur ê Kurdistanî di hêgayê yew mêrdekî esto. Hêga yê enê mêrdekî hatanî ki şima zanê leqin, tahtin û kerreyêno. Leqi leqi verda.

Mêrdek şefeqê coser ra senî ki hewn ra wardeno, şono gayan axur ra vejeno teber. Dim ra haleta (hêngaj, sapan) citi ya darên fîneno poldê xwi ser, raşt vera xwi dano hêga dê xwi yo leqin, tahtin û kerreyên. Mêrdek senî ki reseno mîyanê hêgay dest bidekeno nîre dekeno vîyedê gayan, tîra haleta darên dekeno xeleka nîrî, qetîlbe dekeno qula tîra halet, dest bide keno mîyanê hêgay di hevlegan anceno. Mêrdek verê hevleg a sifteyêni kirabe keno. Ki peynî bi hevleg a sifteyên ard, dest bide keno toximê gilgilî hevleg a kirabekerda ra raşêneno. Dim ra dest bide keno hevleg a kirabekerda bizirneno.

Mêrdek mîyanê hêgay di çend xetî şono yeno. Nêmê hevleg di sirsîya halet dekkuwena leqî ver. Mêrdek nopol-dopol haleti beno ano sirsîya halet leqî ra vejeno. Mêrdek dest bide keno rana cita xwi domneno. Mêrdek senî ki zextê misasî bi gayan kuweno, gay bi hukim xwi aver danê. Eno nabên di sirsî hol bena nigga gadê sîyay ro nîyena. Nigga gay gonî di hetîkîyena.

Mêrdek, semedo ki gonîya nigga gay vindarno, şilabendê xwi akeno û dî-rê çilkî mîzî nigga gay ro keno. Lakim gonîya nigga gay nêvindena. Mêrdek fek citkerdiş ra verdano.

Eno nabên di cenî ya mêrdekî zewada (wer, nan) ana. Senî ki cenêk yena mêrdedê xwi het vana:

• Mêrdek, to rê quwet bo.

  Mêrdêk vano:

  - Wey ti xêr û selamet hama. Cenêk zewada bena seya yew dar di ronena. Dim ra semedo ki vaş gayan verşano, bantîla vaşî bena gayan heti. Cenêki, senî ki resena gayan het, veynena ki nigga gayê sîyay gonî di hetikîyaya.

   

  Cenêk ca di mêrde dê xwi ser di tadîyena û bi yew vengê do berz veyndana vana:

• Mêrdek... mêrdek... ma’rûm, to sekerdo! Ena çi gonîya nigga gay ra yena?

  Mêrdek vano:

• Sirsî gunay bide.

  Cenêk vana:

• Mêrdek, mêrdek ti ga biney mîza xwi piro bikê?

  Mêrdek vano:

• Cenêkî, mi mîza xwi piro kerd, lakim gonî nêvindert.

  Cenêk vana:

• Ti ga rana piro bikê?

  Mêrdek ena ray, bi hêrs vano:

• Eno yaz û yaban ê Homey di, qey hindi mîzî mi di koraya, ez ga rana piro bika.

  Cenik vana:

• Mêrdek, mêrdek hela vinderi ez şora mîza xwi piro bika.

  Mêrdek vano:

• De hema şo piro biki. Kamî ti tepişta?

  Cenêk şona gay het vindena, tûncîkî ya roşena, ki mîza xwi nigga gay ro biko. Cenêk yew di vindena, rana  tadîyena mêrde dê xwi ser, vana:

• Mêrdek, mêrdek lila mîza mi çir (bij) nêkena, çir?

  Mêrdek vano:

• Cenêk vinderi, ez bêra qelûnê cixa to verşana, mîza xwi ver qelûn bidi, wa qelûn ra ver bi nigga gay çir biko