Sosyal medyada sık sık gündeme gelen "saflık" ve "göçmenlik" tartışmalarına katkı:
Bizi daha çok ilgilendiren Orta Asya’da genetik çeşitliliğin ve hareketliliğin Neolitik dönemde (M.Ö. 8000-6000 arası) yoğunlaşmaya başladığı, bu bölgenin o çağlarda tarıma pek elverişli olmaması nedeniyle daha çok hayvancılığın geliştiği tahmin edilmekte.
Orta Asya’nın en eski devirlerde Amerika ve Avrupa’ya göçlerin olduğu tahmin ediliyor. Genetik çeşitlilik terimine dikkat edin lütfen. Tarih biliminin en yakın arkadaşlarından biri olmak üzere genetik ancak 1831’de adlandırılmış genç bir bilim. Ama çok hızlı gelişen bir bilim.
Genetikçilere göre Y-DNA haplogrubu (baba tarafından), on binlerce yıl önce yaşamış atayı belirtir. Y-DNA haplogrupları, babadan oğula aktarılan y-kromozomunun binlerce yıl içinde uğradığı mutasyonlarla meydana gelmiştir. Haplogruplar harflerle ifade edilir.
Tüm haplogrupların atası, A0-T olarak adlandırılmakta ve 235.500 yıl öncesine tarihlendirilmekte. Doğum yeri şimdilik Etiyopya… Yani hepimiz dünyevi olarak Afrikalı anne-babadan geliyoruz. 66.000 yıl önce de A ve B haplogrupları oluşmuş.
Sonra B’den C’den D, E ve F haplogrupları oluşmuş. Orta Asya’daki toplulukların ezici çoğunluğu F haplogrubundan geliyor. Dünyada tek bir haplogruptan oluşan "millet" yoktur. En saf dedikleri Amerikan yerlilerinde dahi üç farklı haplogrup görülmektedir. (Görsel 1)
Örneğin C haplogrubu ve alt dalları en fazla Moğol ve Tunguz grubu halklarda görülmekle birlikte, bu haplogrup kısmen Avrupa, Amerika ve Avustralya’da da görülmekte. Sonuçta Uygur, Özbek ve Türkmenler, genetik olarak birbirine daha yakın olduğu anlaşılıyor. (Görsel 2)
Fenotip (dış görünüm, dış yapı) ve linguistik (dilbilimsel) olarak da Türkiye ve Azerbaycan Türklerine en yakın olan gruplar bunlar. Buna karşılık Kırgızca, Altayca ve Kazakça gibi lehçeler, Kıpçak grubunda yer almakta ve Oğuzcaya en uzak noktayı teşkil etmekte.
Ancak şunu da hatırlatalım, tarih öncesi dönemde dahi bir haplogruba mensup bireylerin bir kısmı eklemeli dil konuşurken, diğer bir kısım bükümlü diller konuşmuş olabilir.
Örneğin Kırgızistan’da yaşayan Dunganların konuştukları dil nedeniyle aslen Çin kökenli oldukları belirtilmekte. Ancak genetik açıdan Dunganların ancak %27’si Çin’de en baskın haplogrup olan O haplogrubuna mensup. Anadolu ahalisinde ise tam 14 haplogrubun karışımı varmış.
Öte yandan bu ülkede 2. veya 3. kuşağında göçmenlik olmayan çok az kişi var. (Görsel 3) Onlar da 1864 sürgünüyle gelen Çerkeslerin, 1912-13 Balkan hezimetlerinden sonra Anadolu'ya gelenlerin çocuklarıdır. Genom araştırmalarına göre Anadolu nüfusunda Orta Asya kökenlilerin (Türk?) oranı %10'u aşmıyor.
